Paratonerlerin ölçüm ve bakımı, yılda en az bir kez yapılması zorunlu bir işlemdir. Kanunen, paratonerlerin hem kurulumu hem de periyodik kontrolleri yetkili ve akredite kuruluşlar tarafından yapılmalıdır. Resmi bakım lisansı olmayan işletmelerin yaptığı bakım geçerli sayılmaz ve bakım belgesi düzenleyemez.

Unutulmamalıdır ki paratoner tek başına tam koruma sağlamaz. Parafudr (iç yıldırımlık sistemleri) ile birlikte kullanıldığında, hem dış hem iç yıldırıma karşı etkili koruma elde edilir.

Topraklama ve Direnç Değeri

• Paratoner topraklaması için topraklama çubukları veya levhaları, tercihen sıkı dokulu toprağa, yer seviyesinin 20–45 cm altına gömülür.

• İniş iletkeni çubuklara bağlanmadan önce, test klemensinden megger cihazı ile direnç ölçülür.

• Hedef değer: 10 ohm.

• Eğer ölçüm değeri yüksekse, çubuk sayısı artırılır veya direnç düşürücü özel kimyasallar (zorunlu hallerde) kullanılır.

• Periyodik bakımlarda da bu değerin korunması gerekir.
  

Paratoner Ölçümü ve Bakımı Nasıl Yapılır?

Paratoner ölçümü, temel olarak topraklama ölçümü prensibiyle yapılır.

• Eğer binada sağlam bir temel topraklama varsa, eş potansiyel bara üzerinden paratoner tesisatına bağlanabilir.

• Sağlıklı bir temel topraklama yoksa, bağımsız bir harici toprak hattı çekilir.
  

Bakım sırasında kontrol edilen başlıca noktalar:

• Paratoner başlığı, direk ve bağlantı noktalarının sağlamlığı

• Yakalama ucu ile iniş iletkeni arasındaki bağlantının sıkılığı

• Korozyona uğramış veya gevşemiş bağlantıların onarılması

• İniş iletkeninin toprağa güvenli şekilde ulaştığının doğrulanması

• Topraklama çubuk ve levhalarının iletkenliğinin korunması

Ölçüm sırasında değerler hedef seviyede değilse, bağlantılar, çubuklar ve levhalar kontrol edilir, gerekiyorsa ekleme veya değişim yapılır.

Sonuç: Paratoner ölçüm ve bakımı düşük maliyetli bir işlem olmasına rağmen, ihmal edilmesi büyük risklere yol açabilir. Düzenli ve doğru bakım, yıldırım kaynaklı hasarları ve tehlikeleri önemli ölçüde azaltır.